مسجدامام(جامع عباسی)
ساختمان مسجدجامع عباسی درضلع جنوبی میدان تاریخی اصفهان درسال 1020هجـری به فرمان شاه عباس اول ودربیست وچهارمین سال سلطنت وی شروع شده است وبه منظــور تزیین میدان بزرگ، درسال 1025هجری ودرحالی که هنوزمشغول پی ریزی قسمتهای دیگـر مسجدبوده اند، سردرنفیسه کاشیکاری معرق آن رابه اتمام رسانیده اند.درکتب تاریخی مشهور عهدصفویه مانند«عالم آرای عباسی» و«وقایــعُ السنین والأعــوام» همه جاازاین مسجدبه نام مسجد جامع عباسی ومسجدجامع جدیدعباسی یادشده است.کتیبة سردرمسجدبه خط ثلث علی رضاعباسی ومورخ به سال1025 حاکی ازآن است که شاه عباس این مسجدرا، که درکتیبـــة مسجدجامع نامیده شده، ازمال خالص خودبناکرده وثواب آن رابه روح جداعظم خود« شـــاه طهماسب» اهدانموده است.
مسجدشیخ لطف ا...
این مسجدبی نظیرهم که شاهکاردیگری ازمعماری وکاشیکاری قرن یازدهم هجـــری است به فرمان شـــاه عباس اول درمدت هجده سال بناشده است. سردرمعرق آن تاپایان سال 1011 هجری ساختــه وپرداخته شده واتمام ساختمان وتزئینات آن در سال1028 هجری بوده است.مسجدشیخ لطف ا...ازابنیة تاریخی بسیارمشهوراست که تزئینات کاشیکاری آن درداخـل ازازاره ها به بالاهمه ازکاشی های معرق پوشیده شده است وداخل وخارج گنبدبی مانندآن نیز که اززیباترین گنبدهای مساجداصفهان به شمارمی رود،ازکاشی های معرق نفیس پوشیده شده است.باستان شناسان خارجی درموردعظمت معماری این مسجدگفته اند:« به سختی می تــوان این بنارامحصول دست بشردانست.»
شیخ لطف ا...ازعلمای بزرگ شیعه ازمردم میس وازقراءجبل عامل یعنی لبنان امروزی بوده است که به دعوت شاه عباس اول، اصفهان رامحل اقامت خودقرارداده است وبه منظور تجلیل ازاواین مسجدبرای تدریس ونمازگذاری وی اختصاص داده شده ووجه تسمیة مسجد مزبوربه شیخ لطف ا... ازهمین جهت است.شیخ لطف ا... شش سال قبل ازدرگذشت شاه عباس اول وفات نموده است.
عمارت عالی قاپو
این قصرکه درعهدصفویه«دولتخانة مبارکة نقش جهان»و «قصردولتخانه» نام داشته است،نمونة منحصربه فردی ازمعماری کاخ های عهدصفوی است که دراوایل قرن یازدهم هجری به امرشاه عباس اول ساخته شده است وشاه صفوی، سُفرا وشخصیتهای عالیقدررادراین کاخ به حضورمی پذیرفته است.بعدازاو هم، جانشینانش درهمین کاخ وتوابع آن مانند:عمارت حوض خانه وتالارمروارید، مهمانان خودرابه حضورمی پذیرفته اند.عالی قاپودارای 5طبقه ساختمان است که هرطبقه تزئینات مخصوص داردوبا آنکه بعدازدورة صفویه به تزئینات آن خرابی های جبران ناپذیری واردآمده است، باوجوداین هنوزشاهکارهایی از گچ بری هاو نقاشی های عهدصفویه رادربردارد وتماشاکنندگان رابه تحسین وتمجیدوامی دارد.مینیاتورهای کارهنرمندمعروف عهدشاه عباس، رضاعباسی که متأسفانه لطمات فراوان دیده است ونقاشی های گل وبوته، شاخ وبرگ، اشکال وحوش وطیور وگچ بری های زیبای طبقة آخرآن که به شکل انواع جام وصُراحی درطاق هاودیوارهاتعبیه شده است، ازقسمت های جالب این بنای تاریخی است.ساختن وپرداختن اشکال گچبری دراین قسمت ازساختمان که به« اتاق صوت» مشهوراست، برای آن نبوده است که درآنهاجام وظروف قراردهند،زیرانوع این کارکه باگچ تعبیه شده، بسیارظریف است وکوچکترین اشاره ای که براثربرخورددست یاشیئی دیگربه آنهاحاصل شود، آنهارادرهم می شکند. بلکه غیرازنمایش یکی ازانواع عالی تزئینات گچی که نوعی ازهنرایرانی است غرض عمده درتزئین اتاق های متعدداین طبقه آنبوده است که دراین قسمت ازعمــارت، انعکاسات حاصله ازنغمه هاوصداهاطبیعی وبدون انعکاس صوت به گوش برسد.ازفرازآخرن طبقة عالی قاپوبهترین منظرة شهرتاریخی اصفهان وتغییرات وتحولات هزار سالة اخیرآن رامی توان مشاهده نمود.دردورة جانشینان شاه عباس هم دراین عمارت کارهایی به منظورتزئین کامل آن به عمل آمده است وازآن جمله تالاربا شکوه آن درسال1058هجری،درزمان سلطنت شاه عباس دوم، به بنای اصـلی افزوده شده است.شاه صفوی ازتالارهمــــین عمارت، مناظربازی چوگان ونمایش های میدانی راتماشا می کرده اند.
ادامه دارد...